Bòrd na Gàidhlig

Tha Bòrd na Gàidhlig a’ maoineachadh pròiseact foghlaim Gàidhlig didseatach gun samhail a bhios na ‘Netflix airson Leughadh’

Posted on 09/12/2019Am Màrt 17, 2021

Tha a’ bhuidheann gu bhith a’ toirt maoineachadh de £147,000 seachad thairis air trì bliadhna do Giglets Gàidhlig, a bhios a’ toirt seachad ionnsachadh do chloinn ann an sgoiltean Gàidhlig air feadh na h-Alba, a’ cleachdadh siostam stèidhichte san neul.

Tha còrr is 90% de sgoiltean le Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig (FtG) a’ cleachdadh siostam Giglets Gàidhlig mar-thà no air an trèanadh san t-siostam, le 600 neach-teagaisg agus 4,500 sgoilearan clàraichte.

Thuirt Jim Whannel, Stiùiriche Foghlaim Bhòrd na Gàidhlig: “Tha Bòrd na Gàidhlig fìor thoilichte gu bheil Giglets Gàidhlig air a bhith cho soirbheachail.

“Tha sinn den bheachd gu bheil Giglets Gàidhlig a’ dol fìor mhath le prìomh amas Bhòrd na Gàidhlig – a bhith a’ cuideachadh Gàidhlig gus soirbheachadh ann an Alba tro dhaoine a bhith ag ionnsachadh a’ chànain ann an dòigh thionnsgalach, spòrsail ach a tha cuideachd dùbhlanach gu h-acadaimigeach.

“’S e meas mòr a thoirt do chloinn air leughadh agus gus goireasan a thoirt do luchd-teagaisg anns a bheil cruinneachadh farsaing de theacsaichean agus goireasan an t-amas aige. Bidh e a’ cleachdadh iomadh diofar meadhan, mar eisimpleir, grafaigean, dealbhan agus beò-dhealbhan aig na h-amannan as cudromaiche san sgeulachd gus an urrainn do gach sgoilear agus neach-teagaisg a chleachdadh anns a’ Ghàidhlig.

“Tha sinn den bheachd gun cùm Giglets Gàidhlig air a bhith a’ cuideachadh sgoilearan, tidsearan, sgoiltean agus coimhearsnachd na Gàidhlig air fad ann an Alba gus obrachadh a dh’ionnsaigh an amais againn.”

Stèidhichte ann an Cille Mheàrnaig, tha Giglets Gàidhlig na chompanaidh K-12 a tha an sàs ann am foghlam tràth-bhliadhnaichean, bun-sgoile agus bliadhnaichean tràth na h-àrd-sgoile. Tha na ceudan de ghoireasan anns a’ phròiseact a tha ann an co-rèir ris a’ Churraicealam airson Sàr-mhathais, le còrr is 45 clàraidhean fuaime ann a chaidh a chlàradh agus fhoillseachadh gu proifeiseanta.

Tha leabharlann aige cuideachd leis na ceudan de theacsaichean agus na mìltean de ghoireasan curraicealaim agus bidh e a’ toirt seachad trèanadh foghlaim agus seirbheisean taice. Tha e cuideachd na chom-pàirteachas le Stòrlann Nàiseanta, a’ phrìomh bhuidheann a nì goireasan foghlaim sa Ghàidhlig.

’S ann aig Dr Karsten Karcher, cathraiche agus neach-stèidheachaidh Giglets Education, a bha am beachd airson a’ ghoireis seo an toiseach. Tha e ag ràdh gu bheil Giglets Gàidhlig na stèidh ionnsachaidh air cosgais ìosal, a ghabhas a leudachadh, stèidhichte anns an neul agus bathar-bog-mar-sheirbheis (software-as-a-service SaaS) a bhios a’ cur ri ionnsachadh nan tidsearan agus sgoilearan.

Rud a tha cudromach a thaobh soirbheas an t-siostam teicneòlais foghlaim seo, ’s e gu bheil foghlam a’ tighinn an toiseach le teicneòlas san dàrna àite.

Thuirt e: “Tha leabharlann de thiotalan air-loidhne ann, a’ gabhail a-steach an dà cuid ficsean agus neo-fhicsean. Tha iad air an lìbhrigeadh ann an dòigh gu tur ruigsinneach a rèir comasan an sgoileir a tha gan leughadh – ge b’ e an e nobhail, pàipear-naidheachd no cartùn a th’ ann.”

Tha Giglets ag amas air clann aois trì gu 14, agus tha e ri fhaighinn air tablaid, coimpiutair, agus fònaichean-làimhe. Thuirt an Dr Karcher gu bheil làn chlàradh fuaim ann airson nan teacsaichean.

Thuirt e cuideachd: “Tha Giglets Gàidhlig gun choimeas a thaobh àireamh nan sgoiltean a tha an sàs ann – mar thoradh air amas gus piseach a thoirt air tuiteam air ais ann an ìrean leughaidh. Bidh e cuideachd a’ cuideachadh gus uallaichean obrach an luchd-teagaisg a lùghdachadh le bhith a’ lughdachadh ùine ullachaidh agus comharrachaidh, agus a’ toirt seachad dàta agus anailisean do luchd-teagaisg, sgoiltean, ùghdarrasan ionadail agus riaghaltasan.

“Aig a’ cheann thall bidh Giglets Gàidhlig a’ cuideachadh thidsearan gus ìrean àrdachadh agus gus taic a thoirt dhaibh ann a bhith a’ glacadh ùidh nan sgoilearan agus a’ gabhail a-steach pàrantan fhad ’s a tha iad a’ toirt seachad fiosrachadh luachmhor gus am breithean mu adhartas nan sgoilearan a dhaingneachadh.”

Tha Lìonra Gàidhlig nan Ùghdarrasan Ionadail (GLAN) agus na 14 ùghdarrasan ionadail uile ann an Alba a tha a’ toirt seachad FtG a’ toirt taic do Ghiblets Gàidhlig. Is iad sin Comhairle na Gàidhealtachd, Comhairle nan Eilean Siar, Comhairle Baile Ghlaschu, Comhairle Pheairt is Cheann Rois, Comhairle Baile Obar Dheathain, Comhairle Siorrachd Àir an Ear, Comhairle Siorrachd Dhùn Breatann an Ear, Comhairle Baile Dhùn Èideann, Comhairle Siorrachd Lannraig a Tuath, Comhairle Siorrachd Lannraig a Deas, Comhairle Shruighlea, Comhairle Aonghais agus Comhairle Inbhir Chluaidh.

Tha Giglets Gàidhlig cuideachd a’ faighinn taic bho bhuidhnean teagaisg na Gàidhlig, Oilthigh Dhùn Èideann, Oilthigh Shrath Chluaidh, Oilthigh na Gàidhealtachd is nan Eilean, Sabhal Mòr Ostaig agus Colaiste Abaid a’ Bhatail Nuaidh ann am Meadhan Lodainn.

Neach-fios nam meadhanan: Elaine Fee air 07540 124245 no Philip Gates air 07525 645350

Leas Phrìomh Mhinistear Iain Swinney gu bhith an làthair aig Fòram Ceannardas Ro-innleachdail ùr gus beachdachadh air fàs agus leasachadh Foghlam Gàidhlig

Posted on 05/12/2019Am Màrt 17, 2021

Tha an Leas Phrìomh Mhinistear Iain Swinney BPA, a’ gabhail pàirt ann am fòram ùr a tha ag amas air cur ri fàs is soirbheachadh na Gàidhlig còmhla ri 50 stiùiriche foghlaim agus ceannardan foghlaim eile bho air feadh na h-Alba agus riochdairean bho Bhòrd na Gàidhlig agus Foghlam Alba.

Tha Mgr Swinney a’ frithealadh a’ chiad Fhòram Ceannardas Ro-innleachdail a-riamh airson Foghlam Gàidhlig ann an Taigh-òsta Macdonald Holyrood an-diugh còmhla ri stiùirichean foghlaim bho 19 ùghdarrasan ionadail a tha an sàs ann an lìbhrigeadh Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig (FtG).

Tha am fòram ag amas air comhairlean a chuideachadh gus plana gnìomh soilleir a chruthachadh gus teagasg na Gàidhlig a thoirt air adhart tro bharrachd co-obrachaidh, tuigse nas fheàrr air dleastanasan agus cothrom air maoineachadh a chuidicheas gus foghlam Gàidhlig a bhrosnachadh.

Is e ceann-uidhe an fhòraim slighe shoilleir a thoirt dhan a h-uile duine a tha an sàs ann gus Plana Nàiseanta na Gàidhlig agus an iomairt Adhartas nas luaithe a lìbhrigeadh.

Thàinig am fòram seo a-mach à iomairt a bha air a stiùireadh le Bòrd na Gàidhlig. Tha e a’ tighinn às dèidh buidheann-obrach a chaidh a stèidheachadh le Sgioba Foghlaim a’ Bhùird, anns an robh riochdairean aig Bòrd na Gàidhlig, Riaghaltas na h-Alba agus Foghlam Alba.

Mheòraich a’ bhuidheann-obrach air na feumalachdan aig FtG aig an àm seo agus air an dòigh as fheàrr air adhart, agus cho-dhùin iad gum bu chòir dhaibh am fòram seo a chur air bhog mar dhòigh gus taic nas fharsainge a thoirt do stiùirichean agus àrd-oifigearan.

Thuirt an Leas-phrìomh Ministear: “Is e amas Riaghaltas na h-Alba àrdachadh fhaicinn anns an àireamh de dhaoine a bhios a’ bruidhinn, ag ionnsachadh, agus a’ cleachdadh na Gàidhlig agus bidh am Fòram Ceannardas Ro-innleachdail an-diugh a’ cur gu mòr ris an amas seo.

“Tha sinn a’ faicinn na Gàidhlig mar rud a tha ro-chudromach airson na h-Alba mar nàisean san àm ri teachd agus dhan dearbh-aithne chultarach againn. Tha sinn airson ’s gun tèid taic a thoirt do dhaoine a tha airson Gàidhlig ionnsachadh agus a bhruidhinn agus gun tèid gach cothrom a thoirt dhaibh gus sin a dhèanamh.

“Tha e ro-chudromach gun tèid taic a thoirt do dh’ùghdarrasan ionadail a tha ag obair gu cruaidh gus Gàidhlig a bhrosnachadh agus a chuideachadh agus a tha a’ toirt cothrom do dh’òigridh a’ Ghàidhlig ionnsachadh, agus gum bi iad comasach air obair com-pàirteachais agus iad a’ cumail orra le leasachadh cànain.”

Thuirt Jim Whannel, Stiùiriche Foghlaim Bhòrd na Gàidhlig: “Tha Bòrd na Gàidhlig dealasach a thaobh taic a thoirt do chom-pàirtichean a bhith a’ lìbhrigeadh gu maith na Gàidhlig. Tha sinn airson ’s gum bi na coimhearsnachdan Gàidhlig a’ sìor fhàs agus a’ soirbheachadh.

“Cuidichidh am Fòram Ceannardas Ro-innleachdail na h-ùghdarrasan ionadail sin uile a tha ag aontachadh leis an amas a bhith a’ gluasad a dh’ionnsaigh slighe shoilleir dhan cheann-uidhe gum bi barrachd dhaoine seann is òg airson an cànan a chleachdadh is ionnsachadh.”

Na Duaisean Gàidhlig

Posted on 20/11/2019An Giblean 8, 2024

Tha e na adhbhar moit don Daily Record còmhla ri, Bòrd na Gàidhlig, a bhith a’ cur air dòigh fear de na tachartasan Gàidhlig as iomraitiche a bhios ga chumail gach bliadhna. Tha na duaisean a’ toirt aithne do shàr oidhirpean is soirbheachadh ann an cultar, foghlam agus saoghal na Gàidhlig san fharsaingeachd, agus iad a’ foillseachadh na deagh obair a thathar a’ dèanamh gus cor is dualchas a’ chànain a chumail suas is a thoirt air adhart.

Seo an seachdamh bliadhna de na Duaisean agus bha còrr is 200 aoigh an làthair aig cuirm nan duaisean, a’ gabhail a-steach nan daoine a tha air a’ gheàrr-liosta airson duais, sponsairean nan duaisean agus luchd na Gàidhlig. Aig a’ chuirm fhèin, bidh ceòl agus measgachadh math de dhibhearsain, an dà chuid traidiseanta agus ùr-nodha, mar phàirt den oidhche.

Thoisich am bòrd a bhith a’ cur taic ris na duaisean ann an 2013 agus bhon uair sin tha iad air a bhith an sàs le soillseachadh nam pròiseactan agus iomairtean Gàidhlig as soirbheachail gach bhliadhna.

Chaidh Sàr Dhuais na Gàidhlig a thoirt do Rona Lightfoot a tha air a bhith ag iomairt an aghaidh farpaisean do dh’fhireannach a-mhàin fad a beatha. Tha Rona air ginealach ùr a bhrosnachadh agus bha sin air a shoillseachadh aig na Duaisean Gàidhlig am-bliadhna.

Rugadh Rona, 83, ann an Uibhist a Deas agus thoisich i a bhith a’ seinn na phìob nuair a bha i naoi.

Às dèidh dhi gluasad a Ghlaschu airson trèanadh mar bhanaltram, phòs i seòladair agus bhiodh i gu tric aig muir còmhla ris, a’ toirt a pìoban leatha gus am b’ urrainn dhi pìobaireachd a theagasg dhi fhèin, B ‘ e Rona a’ chiad bhoireannach a ghabh pàirt anns a’ Bhratach Ghuirm, a’ phrìomh fharpais aig Comhairle Pìobaireachd Albannach Lunnainn. Chaidh an obair aice mar sheinneadair, sgeulaiche agus tidsear aithneachadh anns na duaisean.

Am measg nam buannaichean eile bha Lucy Hannah air a h-ainmeachadh mar Thosgaire Òg na Bliadhna airson a bhith a’ ruith ionad Foghlam tro mheadhan na Gàidhlig anns an Eilean Sgitheanach agus Alison Richardson agus Claire Dhòmhnallach, a thog an duais airson luchd-ionnsachaidh airson a bhith a cruthachadh dà stòras Ghàidhlig air-loidhne.

Thuirt Shona Niclllinnein, Ceannard Bhòrd na Gàidhlig;

‘‘Meal-a-naidheachd air a h-uile duine a bhuannaich no a chaidh ainmeachadh airson na h-obrach aca gus dèanamh cinnteach gum bi barrachd dhaoine a’ bhruidhinn na Gàidhlig agus ann am barrachd shuidheachaidhean’’

NA BUANNAICHEAN

DUAIS AIRSON TAIC DO DH’IONNSACHADH: Alison Richardson agus Claire Dhòmhnallach

AN DUAIS EALAIN IS CHULTARACH: Whyte (Alasdair MacIlleBhàin agus Ross MacIlleBhàin)

AN DUAIS AIRSON TACHARTAS: Urras Oighreachd Ghabhsainn

AN DUAIS COIMHEARSNACHD, DUALCHAIS IS TURASACHD: Marisa NicDhòmhnaill agus Sgoil an Rubha

SÀR DHUAIS NA GÀIDHLIG: Acair

AN DUAIS EADAR-NÀISEANTA: Coisir Alba aig Eurovision

AN DUAIS SPÒRS: Calum MacIlleathain

AN DUAIS AIRSON INNLEACHDAS ANN AM FOGHLAM GÀIDHLIG: Dawn Nic a’ Phì

TOSGAIRE ÒG NA BLIADHNA: Lucy Hannah

DUAIS EACONAMACH NA GÀIDHLIG: Graficanna

URRAM NAN GÀIDHEAL: Rona Lightfoot

Lorgar barrachd fiosrachaidh mu Duaisean na Gàidhlig an seo.

Bòrd na Gàidhlig a’ cur fàilte air an treas tionndadh de Phlana Gàidhlig VisitScotland

Posted on 07/11/2019Am Màrt 17, 2021

Am Plana Gàidhlig as ùire air fhoillseachadh

VisitScotland a’ nochdadh taic dhan Ghàidhlig san àm ri teachd

Tha seo a’ tighinn às dèidh bhidio ‘Scottish Gaelic Explained’ a chruthaich a’ bhuidheann turasachd nàiseanta as t-samhradh agus air a bheil còrr is 95,000 daoine air coimhead, rud a tha a’ sealltainn gu bheil ùidh sa chànan a’ fàs.

Tha am plana ùraichte a’ cur fòcas air na gnìomhan a bhios a’ bhuidheann turasachd nàiseanta a’ dèanamh gus cur ri fàs na Gàidhlig thairis air na trì bliadhnaichean ri teachd. Tha iad seo a’ gabhail a-steach a bhith a’ brosnachadh agus a’ toirt taic do bharrachd ghnìomhachasan turasachd a bhith a’ gabhail ris sa Ghàidhlig agus a bhith a’ clàradh na feadhna an nì seo, agus cuideachd a bhith a’ togail mothachadh air a’ Ghàidhlig taobh a-muigh VisitScotland.

Chaidh am plana, a chaidh a chruthachadh an tòiseach ann an 2012, ullachadh le riochdairean bho air feadh na buidhne agus chaidh a sgaoileadh airson co-chomhairle phoblach mus deach a chrìochnachadh.

Tha e na phrìomhachas tòiseachail ann am plana 2019-2022 a bhith a’ dèanamh sgrùdadh air comasan Gàidhlig luchd-obrach VisitScotland agus thèid seo a dhèanamh ro dheireadh na bliadhna.

Tha am plana a’ leantainn air a’ chiad Ro-innleachd Turasachd Gàidhlig a chaidh a chur air bhog ann an 2018, a tha ag amas air àrdachadh agus ruigsinneachd na Gàidhlig a mheudachadh mar phàirt de na tursan a bhios aig luchd-tadhail ann an Alba. Tha VisitScotland a’ stiùireadh buileachadh na ro-innleachd agus tha e a’ co-òrdanachadh adhartas thairis air gach gnìomh is com-pàirtiche a tha an sàs innte.

Tha a’ Ghàidhlig na pàirt làitheil de bheatha na h-Alba agus tha seo air a bhith fìor fad ghinealachan. Mar phàirt air leth de chultar agus de dhualchas na h-Alba, faodaidh a’ Ghàidhlig rudeigin a bharrachd a chur ris an fhìor eòlas a gheibh luchd-tadhail do dh’Alba. Fhuair Suirbhidh Luchd-tadhail VisitScotland ann an 2016, gun obair bhrosnachaidh ro làimh, gun robh 34% den luchd-freagairt den bheachd gun robh a’ Ghàidhlig, mar chànan nàiseanta na h-Alba, a’ cur ris an turas aca agus gun robh iad ag iarraidh barrachd ionnsachadh mu deidhinn.

Thuirt Malcolm Roughead, Àrd-oifigear VisitScotland: “Tha am Plana Gàidhlig as ùire aig VisitScotland a’ daingneachadh nan geallaidhean againn gus cleachdadh a’ chànain a bhrosnachadh air feadh na buidhne, ag amas air prìomh raointean den obair againn leithid taic a thoirt do ghnìomhachas na turasachd gus gabhail ris a’ Ghàidhlig, leithid ar dearbh-aithne, soidhnichean, conaltradh leis a’ phoball agus cleachdadh na Gàidhlig air na làraichean-lìn againn.

“Tha comas aig a’ chànan a bhith na phrìomh phàirt de thurasachd na h-Alba, a’ cruthachadh thursan sònraichte gun samhail do luchd-tadhail. Tha àite cudromach aig VisitScotland ann a bhith a’ dèanamh cinnteach gun cuir a’ Ghàidhlig ris na turasan aig na daoine a tha a’ siubhal dhan dùthaich seo.

“Le còrr is 600 luchd-obrach, oifisean agus ionadan fiosrachaidh air feadh na dùthcha, agus leis a’ chonaltradh uile againn le luchd-tadhail, tha pàirt chudromach againn ann a bhith a’ dèanamh cinnteach gum bi a’ Ghàidhlig seasmhachd san ùine fhada.”

Agus i a’ cur fàilte air a’ phlana, thuirt Ceannard Bhòrd na Gàidhlig, Shona NicIllInnein: “Tha Bòrd na Gàidhlig a’ cur fàilte air an treas tionndadh de Phlana Gàidhlig VisitScotland agus tha sinn ag aithneachadh agus a’ cur luach air an obair chudromaich a bhios VisitScotland a’ dèanamh gus a’ Ghàidhlig adhartachadh ann an Alba agus gu h-eadar-nàiseanta.

“Tha turasachd fìor chudromach do dh’eaconamaidh na h-Alba agus tha sinn ag aithneachadh a’ chomais mhòir a tha ann fàs a chur air cleachdadh na Gàidhlig air feadh a’ ghnìomhachais, airson buannachd nan coimhearsnachdan agus an luchd-tadhail.”

Gheibhear plana Gàidhlig VisitScotland aig: http://www.visitscotland.org/about_us/our_gaelic_plan.aspx

Bòrd na Gàidhlig a’ foillseachadh Colmcille 1500

Posted on 16/10/2019Am Màrt 17, 2021

Ann an 2021, bidh 1,500 bliadhna ann bho rugadh an Naomh Calum Cille. Tha an dìleab aig Calum Cille fhathast a’ leantainn chun an latha an-diugh ann an Alba, agus tha e air aon de na trì pàtranan-naomha ann an Èirinn.

Gus seo a chomharrachadh, bidh Bòrd na Gàidhlig a’ foillseachadh phlanaichean airson breith Chaluim Chille ann an 521AD a chomharrachadh – leis an tiotal Colmcille 1500. Thèid seo ainmeachadh aig Mhòd Nàiseanta Rìoghail Ghlaschu 2019.

Ruithidh “Colmcille 1500” bho 7 Dùbhlachd 2020 gu 7 Dùbhlachd 2021. Ged a tha 14 mìosan gu bhith ann gus an tòisich bliadhna a’ chomharrachaidh, tha Bòrd na Gàidhlig, ann an co-obrachadh le Foras na Gaeilge ann an Èirinn – an dòchas gum faigh coimhearsnachdan agus buidhnean tìde gu leòr gus an obair aca a phlanadh agus a cho-òrdanachadh.

Tha buidhnean poblach ann an Alba, Èirinn, Alba Nuadh agus Eilean Mhanainn air ùidh a nochdadh ann a bhith a’ comharrachadh dìleab Chaluim Chille mar-thà.

Tha Shona NicIllInnein, Ceannard Bhòrd na Gàidhlig, an dòchas gun urrainn barrachd choimhearsnachdan air feadh an t-saoghail tighinn còmhla gus comharrachadh ceart a dhèanamh air ceannard cruinneil a chuidich le bhith ag aonachadh dhaoine agus dhùthchannan tron stiùireadh spioradail aige agus tro chultar na Gàidhlig.

Thuirt i: “Chan urrainnear cuideam gu leòr a chur air cho cudromach ’s a tha Calum Cille ann an eachdraidh na h-Alba. Thàinig e a dh’Alba aig àm nuair a bha còmhstri fhuilteach a’ dol air adhart eadar treubhan de laoich. Aig a’ cheann thall, dh’aonaich e chan e a-mhàin na Gàidheil, ach cuideachd na Cruithnich, a bha air luchd-ionnsaigh a chumail air ais fad linntean, a’ gabhail a-steach fiù ’s neart ìmpireachd na Ròimhe.”

Tha còmhraidhean a’ dol air adhart aig an àm seo eadar buidhnean ann an Èirinn, Alba, Alba Nuadh ann an Canada agus ann am Manainn air an dòigh as fheàrr gus dìleab Chaluim Chille a chomharrachadh. A bharrachd air Bòrd na Gàidhlig agus Foras na Gaeilge, tha Riaghaltas na h-Alba, Iomairt na Gàidhealtachd agus nan Eilean, Ealain na Gaeltachta ann an Èirinn, Iomairtean na Gàidhlig ann an Alba Nuadh agus Riaghaltas Mhanainn an sàs sa chùis.

Thuirt Ms NicIllInnein cuideachd: “’S e prìomh chuspair Colmcille 1500 còmhlachas, a’ brosnachadh dhaoine a bhith a’ com-pàirteachadh aig ìre ionadail, nàiseanta agus eadar-nàiseanta. Bu chòir dha aire a thogail mu dhìleab Chaluim Chille agus mun bhuaidh a bh’ aige gus an latha seo fhèin air na cànanan agus cultaran Gàidhlig co-roinnte againn.

“Le bhith a’ comharrachadh a bhreith an ath-bhliadhna, togaidh e dàimhean, agus cruthaichidh e càirdeasan ùra, ag aonachadh daoine le spiorad còmhlachais is co-obrachaidh”.

Bòrd na Gàidhlig moiteil a bhith a’ foillseachadh suaicheantas ùr dhan Ghàidhlig – #cleachdi – aig Mòd Ghlaschu 2019

Posted on 14/10/2019An Giblean 8, 2024

Bidh Bòrd na Gàidhlig a’ foillseachadh iomairt ùr aig Mhòd Nàiseanta Rìoghail Ghlaschu 2019 an-diugh gus luchd na Gàidhlig a bhrosnachadh gus sealltainn dhan t-saoghal gu bheil iad moiteil gu bheil a’ Ghàidhlig aca.

Thathar a’ brosnachadh luchd-labhairt is luchd-ionnsachaidh na Gàidhlig gus an taga-hais #cleachdi – no #useit a cleachdadh nuair a tha iad a’ conaltradh le daoine eile gu pearsanta, air na meadhanan sòisealta, air eàrr-sgrìobhaidhean puist-d no air na làraichean-lìn aca.

Faodaidh iad taic a chumail ris an iomairt cuideachd le bhith a’ cur nan samhlaidhean orra fhèin air lainneardan, baidsean no stiocairean, no le bhith a’ cur postair suas san taigh no àite-obrach gus sealltainn gu bheil iad moiteil gu bheil a’ Ghàidhlig aca.

Thuirt Shona NicIllInnein, Ceannard Bhòrd na Gàidhlig “Tha Bòrd na Gàidhlig fìor thoilichte a bhith a’ cur na h-iomairt ùir seo air adhart aig a’ Mhòd. Tha barrachd is barrachd dhaoine airson Gàidhlig a chleachdadh is ionnsachadh agus tha an iomairt seo na dhòigh mhath fhurasta gus barrachd dhaoine a bhrosnachadh gus Gàidhlig a chleachdadh ann am barrachd shuidheachaidhean.

“Bidh sinne aig Bòrd na Gàidhlig am measg na feadhainn aig a bheil an cànan a nochdas ri càch gu moiteil gu bheil Gàidhlig againn. Tha sinn a’ smaoineachadh gur e #cleachdi an dòigh as fheàrr gus seo a dhèanamh. Mar sin, canaidh sinn #cleachdi agus cuiridh sinn a’ Ghàidhlig air a’ mhapa gu soilleir.

Tha an iomairt ùr #cleachdi coltach ris an sgeama ‘Iaith Gwaith’ (Cuimris san Àite-obrach) anns a’ Chuimrigh a tha ga chleachdadh sa Chuimris gus sealltainn gu bheil seirbheis ri faighinn sa chànan. Gus an taic a nochdadh airson #cleachdi, tha Coimiseanair na Cuimris Aled Roberts air tighinn dhan Talla Consairt Rìoghail ann an Glaschu gus a thaic phearsanta a nochdadh.

Thuirt Mgr Roberts: “tha Iaith Gwaith gu math stèidhichte anns a’ Chuimrigh a-nis agus tha e na dheagh ghoireas airson luchd-ionnsachaidh, gnìomhachasan agus carthannasan. Anns na beagan bhliadhnaichean mu dheireadh, tha e air fàs agus thathar ga chleachdadh ann an dòighean nas fharsainge ann an dòighean bho chompanaidh einnseanaireachd a chruthaich stiocairean vinyl air adan-dìona gu magnatan airson leapannan ann an osbadalan airson sealltainn dè na h-euslaintich a tha ag iarraidh cùram tron Chuimris.

“Tha e sìor fhàs nas treasa sa Chuimrigh agus tha mi a’ dèanamh fiughar ri cur air bhog sgeama na h-Alba aig a’ Mhòd Nàiseanta Rìoghail. Tha mi cinnteach gum bi an aon deagh bhuannachd aig #cleachdi air a’ Ghàidhlig agus luchd na Gàidhlig.”

Tha Iomairt na Gàidhealtachd agus nan Eilean (HIE) agus Visit Scotland, com-pàirtichean aig Bòrd na Gàidhlig a’ cumail taic ris an iomairt cuideachd agus bha Stiùiriche Leasachaidh Gnìomhachas agus Àiteachan VisitScotland, Riddell Graham an làthair aig an Talla Consairt Rìoghail.

A rèir Mgr Graham: “Tha ar làn taic ri iomairt sgoinneil #cleachdi agus bidh sinn a’ gabhail pàirt gnìomhach ann far an urrainn dhuinn. ’S e a’ Ghàidhlig cànan stèidheachaidh na h-Alba agus chan urrainn cuideam gu leòr a chur air cho cudromach ’s a tha i dhan chànan agus fèin-aithne againn.

“Tha e ro-chudromach gum bi tursan air leth aig daoine ann an Alba agus gum bi seo a rèir nan iarrtasan aig consiumairean, a tha a’ daonnan ag atharrachadh, agus dh’fhaodadh Gàidhlig a bhith na prìomh eileamaid ann an turasachd na h-Alba.”

“Mar a tha am Mòd a’ sealltainn cho soilleir, tha Gàidhlig air a fighe a-steach dhan dualchas chiùil againn, agus tha i air tighinn a-steach dhan phop-chultar againn mar thoradh air an t-sreath TBh fìor shoirbheachail Outlander. Tha sinn a’ creidsinn gun lean i oirre mar stòras airson dearbh-aithne na h-Alba agus gun glac i mac-meanmna nan Albannach aig baile agus air feadh an t-saoghail.”

A rèir Raghnaid NicCoinnich aig HIE, “Tha sinn air ar dòigh glan gun deach an suaicheantas ‘#cleachdi’ agus an iomairt cheangailte a chur air bhog. Tha taic dhan Ghàidhlig aig cridhe an raoin-ùghdarrais againn airson leasachadh sòisealta is eaconomach air a’ Ghàidhealtachd agus anns na h-Eileanan agus tha e ro chudromach mar phàirt de seo gun tog sinn air mar a thathar a’ cleachdadh na Gàidhlig gus cur ri a luach eaconomach agus sòisealta, an dà chuid sna coimhearsnachdan agus sna h-àiteachan-obrach againn.

Tha sinn a’ dèanamh fiughar ri bhith ag obair còmhla ri Bòrd na Gàidhlig agus com-pàirtichean eile gus faighinn a-mach mar as urrainn dhuinn an suaicheantas seo a chleachdadh barrachd anns na cothroman eaconamach is sòisealta againn. Cuidichidh an iomairt chumhachdach seo gus a’ choimhearsnachd againn aonachadh agus bi e na lòchran cuideachd airson daoine a tha airson com-pàirteachadh leis a’ chànan.

Nuair a tha an sgaoileadh tòiseachail den t-suaicheantas a’ dol air adhart, faodaidh buidheann sam bith san roinn phoblaich aig a bheil luchd-obrach Gàidhlig foirm-òrduigh a luchdadh a-nuas bho Bhòrd na Gàidhlig airson suas ri 10 lainneardan, 10 baidsean, 10 postairean A5 agus 20 stiocair. Airson òrdughan nas motha, faodaidh iad fios a chur gu Bòrd na Gàidhlig gu dìreach air on 01463 225454 no tron phost-d aig fios@gaidhlig.scot.

Faodar lethbhreac den phostair, suaicheantas agus eàrr-sgrìobhadh puist-d a luchdadh a-nuas aig a’ cheangal seo https://gaidhlig.scot/the-cleachdi-initiative/ Cùm sùil a-mach airson na h-iomairt #cleachdi tro Mhòd na bliadhna seo, a bhios air a chraoladh air BBC Alba agus BBC Scotland.

A’ chiad Phreantas Cheumnach ann an Alba

Posted on 12/10/2019An Giblean 8, 2024

Ann an gluasad cruth-atharrachail, tha Bòrd na Gàidhlig air Orla, a tha na h-oileanach, fhastadh ann an obair làn-ùine le tuarastal. Anns an dreuchd ùr seo, bidh i a’ cur seachad an ath cheithir bliadhna a’ measgachadh ionnsachadh stèidhichte air obair ann an àrainneachd làn Ghàidhlig le a h-obair a dh’ionnsaigh BA (le Urram) ann an Stiùireadh Gnìomhachais.

An obair air preantas Bhòrd na Gàidhlig

Tha seo mar phàirt de cheangal ùr eadar Bòrd na Gàidhlig agus Sgoil Gnìomhachais Obar Dheathain ann an Oilthigh Raibeart Ghòrdain, far a bheil Orla air cùrsa ùr ‘ionnsachadh measgaichte’ a thòiseachadh.

Tha seo a’ ciallachadh gun tèid Orla a làn bhogadh ann an àrainneachd gnìomhachais Bhòrd na Gàidhlig thairis air a’ cheum ceithir-bliadhna aice, agus gum fàs i eòlach air obair na buidhne tro shreath de phròiseactan gach seamaistear.

Ged a tha i na h-oileanach ann an Oilthigh Raibeart Ghòrdain, tha Orla air gluasad a dh’Inbhir Nis agus cumaidh i fios ri luchd-teagaisg ann an Sgoil Gnìomhachais Obar Dheathain air a cuid adhartais tro fhoghlam air-astar. Bidh i a’ leantainn plana ionnsachaidh – anns a bheil ceithir modalan gach bliadhna – agus a bhios a’ coileanadh builean ionnsachaidh.

Orla NicDhòmhnaill

Mus tàinig Orla a dh’obair aig Bòrd na Gàidhlig, cheumnaich i bho Oilthigh Dhùn Èideann anns an Iuchar, far an d’ fhuair i MA (le Urram) ann an Ceiltis.

Thuirt i: “Tha toiseach na beatha obrach ùire agam aig Bòrd na Gàidhlig air còrdadh rium gu mòr. Aig an àm seo, tha mi a’ fàs eòlach air an àrainneachd gnìomhachais, air mar a tha a’ bhuidheann ag obrachadh, mar eisimpleir, a h-adhbhar, a structaran, a foincseanan agus a prìomh luachan.

“Agus mar as fhaide a leanas an cùrsa air adhart, ’s ann nas doimhne agus nas spèisealaiche a bhios m’ obair a’ fàs. Tha seo na fhìor dheagh chothrom gus ionnsachadh mun obair mhòr a nì Bòrd na Gàidhlig leis a’ choimhearsnachd Ghàidhlig agus le coimhearsnachdan na h-Alba san fharsaingeachd.”

Taic meantorachd aig Bòrd na Gàidhlig

Tha Orla a’ faighinn taic meantorachd bho àrd-sgioba Bhòrd na Gàidhlig, a’ gabhail a-steach manaidsear na h-oifis Carol NicIain, a tha ag ràdh gum bi pròiseactan Orla, tro na ceithir bliadhna den chùrsa aice, a’ fàs nas doimhne agus nas fheumaile dhan bhuidhinn mar a bhios na sgilean agus a cuid eòlais a’ leudachadh.

Thuirt Shona NicIllInnein, Àrd-oifigear Bhòrd na Gàidhlig: “Tha sinn aig Bòrd na Gàidhlig air ar dòigh glan gu bheil Orla an seo còmhla ruinn, tha e a’ còrdadh ruinn mar-thà gu bheil i mar phàirt den sgioba againn. Tro na ceithir bliadhna ionnsachaidh aice bidh Orla a’ leantainn plana ionnsachaidh gach seamaistear a bhios a rèir nan diofar phàirtean den chùrsa a leanas i gus a ceum a choileanadh.

“Tha e a’ ciallachadh gum fàs Orla gu bhith na pàirt den bhuidhinn agus gum fàs i eòlach air Bòrd na Gàidhlig gu luath cho math ri bhith a’ com-pàirteachadh le prìomh luchd-ùidh agus a’ cumail taic riutha. Aig a’ cheann thall, tha sinn an dòchas gum fuirich i còmhla ruinn agus gun dèan i barrachd adhartais taobh a-staigh na buidhne.”

Aithris air Spòrs Gàidhlig

Posted on 23/09/2019Am Màrt 17, 2021

Thuirt neach-labhairt airson Bòrd na Gàidhlig: “Tha am pròiseact Spòrs Gàidhlig, a tha air a ruith le Comunn na Gàidhlig, air taic fhaighinn bho thòisich e bho chionn 18 mìosan oir tha sinn ag aithneachadh mar a tha spòrs a’ cur ri cleachdadh na Gàidhlig agus air an luach a thig an cois sin. Chaidh am maoineachadh tùsail againn a thoirt seachad gus am pròiseact a stèidheachadh agus bha ar maoineachadh às dèidh sinn airson uidheam a-mhàin. Gu ruige seo, tha Bòrd na Gàidhlig air còrr is £60k a thoirt dhan phròiseact.

“Tha Bòrd na Gàidhlig agus Comunn na Gàidhlig air a bhith ann an còmhraidhean mu mhaoineachadh a bharrachd airson a’ phròiseict. Tha am bòrd taiceil a thaobh a bhith a’ toirt seachad maoineachadh a bharrachd agus bha feum air barrachd mion-fhiosrachadh a thaobh ionmhais agus air ro-mheasaidhean a bharrachd gus seo a thoirt air adhart. Tha Bòrd na Gàidhlig fhathast deònach leantainn air adhart le còmhraidhean ann an co-obrachadh le Comunn na Gàidhlig agus com-pàirtichean maoineachaidh eile mu na tha an dàn dhan phròiseact Spòrs Gàidhlig.”

Stiùiriche Foghlam na Gàidhlig ùr aig Bòrd na Gàidhlig

Posted on 05/09/2019An Giblean 8, 2024

Tha Bòrd na Gàidhlig air leth toilichte a ràdh gun deach Jim Whannel a fhastadh mar Stiùiriche Foghlam na Gàidhlig agus tha e a’ tòiseachadh san dreuchd seo 04 Sultain 2019, ag obair pàirt-ùine. Bidh Jim os cionn sgioba foghlaim Bhòrd na Gàidhlig agus ag obair leotha gus poileasaidhean foghlam a’ Bhùird a stiùireadh. Tha Bòrd na Gàidhlig a’ toirt comhairle do Riaghaltas na h-Alba a thaobh Foghlam na Gàidhlig, ag obair còmhla ri ùghdarrasan foghlaim agus buidhnean eile a tha an sàs ann a bhith lìbhrigeadh foghlam gus amasan a’ Bhùird a thoirt gu buil, agus bidh Jim os cionn na h-obrach a nì am Bòrd gus an Stiùireadh Reachdail a chur an gnìomh leis na buidhnean eadar-dhealaichte. Tha Jim air a bhith an sàs ann am foghlam Gàidhlig fad iomadh bliadhna, o chionn ghoirid mar Oidiche Foghlaim aig Oilthigh Dhùn Èideann air a’ chùrsa MA Foghlam Bun-sgoile le Gàidhlig.

Ron sin, bha e na Neach-chomhairleachaidh aig Comhairle Baile Ghlaschu, le dleastanas airson Foghlam tron Ghàidhlig mar phàirt den dreuchd aige. Bha e an sàs ann an iomadh pròiseact mar Sgoil Ghàidhlig Ghlaschu agus leudachadh na bun-sgoile agus fosgladh na hàrd-sgoile; deasachadh phlanaichean tron Scottish Futures Trust airson an dàrna bunsgoil, Sgoil Ghàidhlig Ghleann Dàil; agus a’ leasachadh a’ cheud phrògraim san Ùghdarras agus ag obair le oifigearan eile air cùrsaichean trèanaidh airson GLPS. Bha e cuideachd air bòrdstiùiridh Bhòrd na Gàidhlig airson 3 bliadhna, far an robh e na chathraiche air a’ Chomataidh Ionnsachaidh.

Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Eadar-amail, Bòrd na Gàidhlig, ‘Tha sinn duilich gu bheil sinn a’ call Jim air a’ bhòrd-stiùiridh ach tha sinn air leth fortanach gu bheil cuideigin le eòlas cho farsaing gu bhith a’ neartachadh obair sgioba foghlaim aig a’ Bhòrd. Gu sònraichte aig an àm seo, bidh sin a’ toirt taic do dh’ùghdarrasan ionadail agus na buidhnean eile gus na buannachdan FtG fhaighinn sna sgìrean aca agus a bhith a’ coileanadh nan amasan sa Phlana Chànan Nàiseanta Ghàidhlig.”

52 Pròiseactan a’ faighinn taic tro Sgeama Maoineachaidh aig Bòrd na Gàidhlig

Posted on 29/07/2019An Giblean 8, 2024

Tha e air a bhith na thoileachas do Bhòrd na Gàidhlig taic maoineachaidh a thoirt seachad do 52 pròiseact bho air feadh na h-Alba tro Mhaoin Buileachaidh Achd na Gàidhlig 2019/20.

Chaidh Maoin Buileachaidh Achd na Gàidhlig (GLAIF) a stèidheachadh airson ùghdarrasan poblach a chuideachadh gus na Planaichean Gàidhlig aca a chur an gnìomh agus taic a chur ris a’ Phlana Cànain Nàiseanta Ghàidhlig. Tha ùghdarrasan poblach cuideachd air taic-airgid fhaighinn tron sgeama seo gus pròiseactan a thoirt gu buil mus fhaigh iad fios foirmeil Plana Gàidhlig a sgrìobhadh.

Am measg nam pròiseactan a bha soirbheachail, chaidh taic a thoirt seachad do Chomhairlean sgìreil agus buidhnean poblach gus cumail orra le dreuchdan Gàidhlig làitheil no gus dreuchdan Gàidhlig ùra a stèidheachadh, tachartasan agus clasaichean Gàidhlig a chur air dòigh airson luchd-obrach agus inbhich, sna Sgoiltean, agus aig ìre coimhearsnachd. Tha liosta iomlan de phròiseactan a fhuair maoineachadh ri lorg an seo.

Bidh Bòrd na Gàidhlig a’ ruith sgeamaichean taic-airgid tron bhliadhna. Lorgar barrachd fiosrachaidh mu na sgeamaichean maoineachaidh againn an seo.