Seiseanan Trèanaidh do Luchd-pròbhaidh!

Tha Bòrd na Gàidhlig a’ ruith seiseanan trèanaidh Gàidhlig do Luchd-pròbhaidh am-bliadhna!

Thèid 4 seiseanan a ruith agus thèid a’ chiad fhear a ruith air Diciadain, 06.12.23 bho 4.15f gu 5.15f air-loidhne air Microsoft Teams.

Thèid fòcus a dhèanamh air Foghlam Alba agus tha sinn toilichte gum bi Maeve MacKinnon ann airson bruidhinn ribh mu na diofar ghoireasan aca agus an taic a tha a thabhainn do thidsearan.

Bidh fàilte bhlàth air luchd-pròbhaidh tighinn ann airson èisteachd is bruidhinn rithe agus ’s e deagh chothrom a th’ ann dhaibh ceanglaichean a dhèanamh le tidsearan ùra eile air feadh na h-Alba.

Ma tha sibh airson tighinn chun t-seisean, faodar àite a ghlèidheadh air Eventbrite. Na caill an cothrom – chan eil ach 25 tiocaidean ri fhaighinn!

Cha deach na cinn-là airson na trì seiseanan eile aontachadh fhathast, ach bidh fòcas agus cothroman ionnsachaidh eadar-dhealaichte aig gach fear:

  • Goireasan Gàidhlig Eile
  • Foghlam Bogaidh
  • Cothrom Coinneachadh ri Bhuidhnean Gàidhlig a tha a’ Cumail Taic ri Sgoiltean agus Foghlam

Ma tha barrachd fiosrachaidh a dhìth oirbh, faodar fios a chur gu Sian Baldwin, Oifigear Leasachaidh (Tidsearan), aig sian@gaidhlig.scot.

Cuairt-litir Foghlaim, An t-Ògmhìos 2023

Fàilte dhan chiad chuairt-litir aig Sgioba an Fhoghlaim aig Bòrd na Gàidhlig. Tha sinn airson fiosrachadh a chumail ribh mu chuid de na nithean anns an robh sinn an sàs agus mu thachartasan a tha ri thighinn. Ma tha thu airson na cuairt-litrichean seo fhaighinn ann am post-d nuair a thig iad a-mach, lìon am foirm aig bonn na duilleige!

Tadhal air sgoiltean

Picture: Two mid to late high school aged pupils in school uniform using a laptop in a classroom.

Tha an t-Oifigear Leasachaidh (Tidsearan) Angela NicLeòid air a bhith a’ tadhal air àrd-sgoiltean air feadh na dùthcha ag amas air òigridh a bhrosnachadh gus beachdachadh air dreuchd ann an teagasg sa Ghàidhlig. Bu mhath leatha taing mhòr a thoirt do gach sgoil a chuir fàilte orra, gu h-àraid dha na tidsearan Gàidhlig a tha a’ dèanamh obair ionmholta gach latha, agus dha na sgoilearan dealasach a ghabh pàirt.

Mura d’fhuair Angela cothrom tadhal air an sgoil agaibh fhathast bidh i an dòchas sin a dhèanamh aig toiseach na h-ath bhliadhna sgoile. Tha sibh làn di-beathte fios a chur thuice nam biodh seisean den leithid feumail dhan sgoil, colaiste no oilthigh agaibh le bhith cur post-d gu angela@gaidhlig.scot.

Fèilltean Dhreuchd agus Tachartasan Eile

Tha Angela air a bhith a’ frithealadh Fhèilltean Dhreuchd agus Tachartasan DYW gus daoine òga a bhrosnachadh gu dreuchd ann an teagasg sa Ghàidhlig. Ghabh i cuideachd pàirt ann an co-labhairt ceannardais airson sgoilearan ÀS5 agus ÀS6 ann an Sgoil Ghàidhlig Ghlaschu air Dihaoine 2 Ògmhios.

Ma tha tachartas den leithid a’ gabhail àite san sgoil, colaiste, oilthigh no coimhearsnachd agaibh, leigibh fios ma tha cothrom ann dhan Oifigear Leasachaidh (Tidsearan) a bhith an làthair ann am post-d gu angela@gaidhlig.scot.

Duaisean Foghlaim na h-Alba

Picture: James Gillespie's High School Staff, winners of the Gaelic Award at the Scottish Education Awards, standing with Jennifer McHarrie, Bòrd na Gàidhlig's Director of Education, holding their award after collecting it at the awards ceremony. Text reads 'Education Newsletter June 2023'

Ghabh Duaisean Foghlaim na h-Alba àite ann an Glaschu air Diciadain 7 Ògmhios agus bha Bòrd na Gàidhlig air leth toilichte taic a chur ri Duais Foghlaim na Gàidhlig a-rithist am-bliadhna. Mealaibh ur naidheachd air na trì sgoiltean a bh’ air a’ gheàrr-liosta – Àrd-sgoil Sheumais Ghilleasbuig, Bun-sgoil Goodlyburn agus Sgoil Ghràmair Dhùn Omhain – agus gu sònraichte air Àrd-sgoil Sheumais Ghilleasbuig a ghlèidh Duais Foghlaim na Gàidhlig air an latha.

Young Scot Awards

Picture: Mark Smith holding his finalist's certificate at the 2023 Young Scot Awards.

Bha Jennifer McHarrie, Stiùiriche Foghlaim Bhòrd na Gàidhlig, an làthair aig Duaisean Young Scot ann an Glaschu agus bha i air a brosnachadh gu mòr luchd-labhairt na Gàidhlig fhaicinn air a’ gheàrr-liosta! Mealaibh ur naidheachd dhan a h-uile duine a chaidh ainmeachadh air na geàrr-liostaichean agus a ghlèidh duais air an oidhche.

COSLA

Choinnich Shona NicIllInnein, Ceannard Bhòrd na Gàidhlig agus Jennifer McHarrie, Stiùiriche Foghlaim Bhòrd na Gàidhlig, ri riochdairean COSLA air Diluain 12 Ògmhios gus bruidhinn air co-obrachadh a thaobh leasachaidhean ann am foghlam Gàidhlig.

Tabhartasan nan Tràth-bhliadhnaichean

Tha sgeama taic-airgid Tabhartasan nan Tràth-bhliadhnaichean fosgailte gu Diardaoin 13 Iuchar. Bidh an sgeama seo a’ cumail taic ri buidhnean tràth-bhliadhnaichean air feadh na dùthcha gus na seiseanan Gàidhlig aca a ruith.

Chùm Bòrd na Gàidhlig seiseanan fiosrachaidh mun sgeama air-loidhne gus taic a thoirt seachad a thaobh iarrtasan a lìonadh, ach ma tha ceist sam bith fhathast agaibh cuiribh fios thugainn aig tabhartas@gaidhlig.scot.

Lorgar barrachd fiosrachaidh mun sgeama an seo.

Tabhartasan Foghlaim

Tha an sgeama Tabhartasan Foghlaim fosgailte gu Diardaoin 5 Sultain, is taic ri fhaighinn do dh’oileanaich air cùrsa teagaisg/cùram-cloinne, tidsearan Gàidhlig a tha airson cuspair eile a theagasg no na sgilean aca a leasachadh, no tidsearan gun Ghàidhlig a tha airson Gàidhlig ionnsachadh is gluasad gu FtG.

Tha taic ri fhaighinn airson cìsean a’ chùrsa agus cuideachd tabhartas bith-beò, is tha suimeannan a bharrachd ri fhaighinn do dhaoine a tha no a bha ann an cùram no a tha ag amas air teagasg àrd-sgoile.

Lorgar barrachd fiosrachaidh mun sgeama an seo.

Rannsachadh 0-3

Tha Wilson MacLeòid a’ dèanamh rannsachadh às leth Bhòrd na Gàidhlig air roinn 0-3. Chaidh fios a sgaoileadh gu buidhnean tràth-bhliadhnaichean ach ma tha fiosrachadh a bharrachd a dhìth oirbh cuiribh fios thugainn ann am post-d gu foghlam@gaidhlig.scot.

Acadamaidh Greenfaulds

Bòrd na Gàidhlig staff at Greenfaulds high school. From left to right; Angela NicLeòid - Development Officer (Teachers), Jennifer McHarrie - Director of Education, Mary Morrison - Education Development Officer, Ruairidh Hamilton - Communications Officer.

Bha Stiùiriche Foghlaim, Oifigearan Leasachaidh airson Tràth-bhliadhnaichean agus Tidsearan agus Oifigear Conaltraidh BnG an làthair aig tachartas Gàidhlig aig Àrd-sgoil Greenfaulds sa Chèitean. Thàinig sgoilearan ÀS1-3 à àrd-sgoiltean air feadh Meadhan na h-Alba còmhla airson barrachd fhaighinn a-mach mu na buannachdan aig dreuchdan Gàidhlig. ’S e tachartas air leth soirbheachail a bha seo agus tha sinn a’ coimhead air adhart ri taic a chumail ris san àm ri teachd.

Seiseanan Trèanaidh airson Tidsearan Ùra

Chuir Bòrd na Gàidhlig air dòigh ceithir seiseanan trèanaidh air-loidhne dha tidsearan-pròbhaidh anns an t-seisean 2022/23 le riochdairean bho Fhoghlam Alba, Stòrlann, buidhnean Gàidhlig (leithid Fèisean nan Gàidheal, CnaG agus Astar Media às leth FilmG), agus Sabhal Mòr Ostaig.

Ma tha sibh nur tidsear ùr ann an 2023/24 agus ùidh agaibh anns na seiseanan trèanaidh, cuiribh fios thugainn ann am post-d gu angela@gaidhlig.scot.

Co-labhairt foghlaim Sabhal Mòr Ostaig

Picture: Sabhal Mòr Ostaig's Àrainn Chaluim Chille and Tower buildings as well as the outdoor amphitheater at the front of the buildings.

Bha Sgioba Foghlaim Bhòrd na Gàidhlig an làthair aig a’ cho-labhairt Foghlam Gàidhlig: An-dè, An-diugh, agus A-màireach air 15 agus 16 Ògmhios aig Sabhal Mòr Ostaig, a fhuair taic-airgid bho Bòrd na Gàidhlig. Bhruidhinn Stiùiriche Foghlaim Bhòrd na Gàidhlig air a’ chuspair ‘Ag obair air Ro-innleachd Nàiseanta ùr airson Foghlam Gàidhlig’.

cleachdi.scot

Picture: Three young girls sitting on the edge of the stage in Sabhal Mòr Ostaig's Talla Mhòr (Big Hall)

Tha sinn an dòchas gu mòr gum bi fìor dheagh shaor-làithean agaibh uile, gu h-àraid na tidsearan, sgoilearan agus pàrantan a tha làn airidh orra! Tha sinn airson cur nur cuimhne gu bheil tachartasan Gàidhlig air an làraich-lìn cleachdi an dà chuid ann an sgìrean ionadail air feadh na dùthcha agus air-loidhne. Tha sinn an dòchas gum bi cothroman ann dhuibh ur cuid Gàidhlig a chleachdadh thairis air na saor-làithean.

Nach toir sibh sùil air an làraich-lìn, agus carson nach clàraich sibh tachartasan sam bith air a bheil sibh pèin eòlach?

Gabh sùil air làrach-lìn Cleachdi!

Aithris air Aithisg Riaghaltas na h-Alba air Co-chomhairle Bile nan Cànan Albannach

Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig: “Tha sinn a’ cur fàilte air a’ cheum as ùire seo le Riaghaltas na h-Alba agus iad a’ toirt air adhart Bile nan Cànan Albannach ùr.  Tha tòrr san aithisg a tha co-cheangailte ri leasachaidhean a tha an gnìomh mar-thà agus a dh’fheumar a neartachadh agus a leudachadh.”

“Tha e cuideachd a’ sealltainn gu bheil aonta ann ri molaidhean a chuir Bòrd na Gàidhlig na fhreagairt an-uiridh agus gu bheil feum air reachdas nas treasa gus barrachd adhartais a dhèanamh.”

“Dh’fhiosraich na còmhraidhean a bh’ againn le raon farsaing de choimhearsnachdan tro 2021 agus 2022 ar beachdan air dè na h-atharrachaidhean a tha a dhìth gus suidheachadh na Gàidhlig ann an Alba a neartachadh.  Chuidich na còmhraidhean sin cuideachd le deasachadh an ath Phlana Nàiseanta na Gàidhlig a thèid fhoillseachadh a dh’aithghearr.”

“Chuir sinn fàilte cuideachd air an aithneachadh gu bheil feum aig Bòrd na Gàidhlig air stòrasan a bharrachd gus a’ bhuaidh a th’ againn an-dràsta a mheudachadh. Ma thig dleastanas sam bith a bharrachd bho reachdas ùr, atharraichidh seo na foincseanan agus na structaran againn, a’ fàgail gum bi feum againn air stòrasan gu leòr airson a bhith a’ lìbhrigeadh na thathar an dùil.”

“Bha co-thaobhadh làidir eadar cuid de mholaidhean aig Bòrd na Gàidhlig agus na molaidhean aig daoine eile a ghabh pàirt sa cho-chomhairle, leithid:

–           Bunait reachdail nas treasa airson planaichean Gàidhlig, a’ comasachadh buaidh agus cunntachalachd a bharrachd.

–           Reachdas gus còir a chruthachadh air foghlam tro mheadhan na Gàidhlig (FtG).

–           Stiùireadh nas treasa agus barrachd cunntachalachd airson FtG, a’ toirt air Ùghdarrasan a bhith a’ planadh leasachadh agus a bhith ag aithris air adhartas gach bliadhna.

–           Barrachd taic airson fastadh agus, gu sònraichte, gleidheadh luchd-obrach foghlam tron Ghàidhlig airson solar tràth-bhliadhnaichean, bun-sgoile agus àrd-sgoile.

–           Cho cudromach ’s a tha cùisean eaconamach is sòisealta ann a bhith a’ glèidheadh agus a’ tàladh dhaoine òga do na h-eileanan.”

“Tha an aithisg seo agus a’ cho-chomhairle againn fhìn a’ sealltainn gu bheil ùidh mhòr aig daoine sa Ghàidhlig san àm ri teachd agus air cho cudromach ’s a tha i ann an sgìrean eileanach, dùthchail agus bailteil na h-Alba.”

“Tha miann anns an dà aithisg gum bi Bòrd na Gàidhlig nas fhosgailte agus nas soilleire agus a bhith a’ sealltainn an adhartais againn san obair a tha sinn a’ lìbhrigeadh an-dràsta. Seo rudeigin a tha sinn air a bhith a’ leasachadh sna beagan bhliadhnachan mu dheireadh le tòrr a bharrachd follaiseachd agus cunntachalachd air feadh na buidhne.”

“Tha sinn a’ coimhead air adhart ri bhith a’ leantainn oirnn leis an obair againn leis na com-pàirtichean againn air feadh na roinne poblaich agus ann an coimhearsnachdan gus taic a chumail ri fàs na Gàidhlig.”

Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig

Tha Bòrd na Gàidhlig mothachail air na h-aithrisean timcheall air Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig agus gainnead de thidsearan airson seo a lìbhrigeadh a th’ air a bhith anns na naidheachdan thar na seachdainean a dh’fhalbh.

Tha dleastanas aig Bòrd na Gàidhlig gus Stiùireadh Reachdail airson Foghlam Gàidhlig fhoillseachadh.  Tha dleastanasan aig ùghdarrasan ionadail gus foghlam a lìbhrigeadh agus a thaobh tidsearan a thrusadh agus gleidheadh. Tha dleastanasan aig Comhairle Maoineachadh na h-Alba, GTCS agus oilthighean a thaobh trèanadh thidsearan.

Dh’obraich Bòrd na Gàidhlig le oifigearan aig Comhairle na Gàidhealtachd, Earra-Ghàidheal is Bhòid, agus Baile Obair Dheathain gus molaidhean a dhèanamh air gnìomhan a bhiodh a’ toirt taic a thaobh a bhith a’ trusadh agus a’ gleidheadh thidsearan agus chaidh an aithisg sin thuca an-uiridh.  Air a ghabhail a-steach dhan aithisg bha molaidhean leithid dreuchdan teagaisg a dhèanamh nas tarraingiche le bhith a’ tabhann chùmhnantan maireannach, làn-ùine, structaran adhartachaidh a chruthachadh, agus a bhith a’ dèiligeadh ri cùisean leithid taigheadas aig prìs ruigsinneach.

San dàrna phàirt den aithisg bha molaidhean ann gus an suidheachadh nàiseanta a leasachadh agus chaidh an aithisg seo do bhuidhnean eadar-dhealaichte, Riaghaltas na h-Alba agus Comhairle na Gàidhealtachd nam measg.  A-rèir an dàta as ùire bho Riaghaltas na h-Alba, tha còrr air trian de thidsearan le teisteanas airson a bhith a’ teagasg tro mheadhan na Gàidhlig an-dràsta a’ teagasg tro mheadhan na Beurla. Faodar an aithisg slàn a leughadh an seo.

A bharrachd air sin, bidh Bòrd na Gàidhlig ag obair gus daoine a bhrosnachadh gus dreuchd a bhith aca ann an teagasg tro iomairt #DèanDiofar, #DèanDiofar nan Tràth-bhliadhnaichean agus co-obrachadh le iomadach buidheann eile. Tha Oifigear Leasachaidh (Tidsearan) aig BnG a bhios a’ tadhal air sgoiltean agus oilthighean gus teagasg a thoirt do dh’aire dhaoine mar dhreuchd.

Tha sgeamaichean maoineachaidh aig Bòrd na Gàidhlig gus daoine a tha a’ beachdachadh air an dreuchd aca atharrachadh airson trèanadh a bhith nan tidsear a bhrosnachadh, dha oileanaich a tha a’ gabhail os làimh Tùs-thrèanadh Thidsear, dhaibhsan a tha clàraichte mar thidsear mar-thà ach tro mheadhan na Beurla gus cùrsa bogaidh a dhèanamh airson cothrom a thoirt dhaibh a bhith a’ teagasg sa Ghàidhlig agus taic cuideachd do thidsearan pròbhaidh.

Stiùiriche Foghlaim Ùr aig Bòrd na Gàidhlig

Tha Bòrd na Gàidhlig air leth toilichte a ràdh gun deach Jennifer McHarrie fhastadh mar Stiùiriche Foghlaim agus gum bi i a’ tòiseachadh san dreuchd seo 05 Dùbhlachd 2022. Bidh Jennifer os cionn sgioba foghlaim Bhòrd na Gàidhlig agus ag obair leotha gus poileasaidhean foghlam a’ Bhùird a stiùireadh. Tha Bòrd na Gàidhlig a’ toirt comhairle do Riaghaltas na h-Alba a thaobh Foghlam na Gàidhlig, ag obair còmhla ri ùghdarrasan foghlaim agus buidhnean eile a tha an sàs ann a bhith a’ lìbhrigeadh foghlam gus amasan a’ Bhùird a thoirt gu buil, agus bidh Jennifer os cionn na h-obrach a nì am Bòrd gus an Stiùireadh Reachdail a chur an gnìomh leis na buidhnean eadar-dhealaichte.

A’ fuireach ann an Cair MoLuaig, tha an t-uabhas de dh’eòlais aig Jennifer san roinn phoblaich agus san roinn phrìobhaidich co-cheangailte ri cànan is foghlam. Cheumnaich i ann an Oilthigh Ghlaschu le Ceum ann an Fraingis is Eòlais-Hiospanach. Dh’ionnsaich i a’ Ghàidhlig mar inbheach tro dhiofar chùrsaichean nam measg clasaichean-oidhche ann an Glaschu agus Siorrachd Lannraig, an Cùrsa Inntrigidh aig Sabhal Mòr Ostaig agus chur i crìoch air Bliadhna Bogaidh Oilthigh Ghlaschu o chionn ghoirid far an do choisinn i àrd-urram.

Bidh Jennifer a’ tighinn thugainn bho Ùghdarras Theisteanas na h-Alba, far a bheil i air a bhith ag obair fad 10 bliadhna. Na dreuchd mar Cho-òrdanaiche Theisteanasan, bha i ag obair air measgachadh de phròiseactan co-cheangailte ris a’ Ghàidhlig leithid a bhith a’ coileanadh nan gealltanasan foghlaim ann am Plana Gàidhlig Ùghdarras Theisteanas na h-Alba agus a co-òrdanachadh agus a toirt fàs air solarachadh foghlam tro mheadhan na Gàidhlig.

Tha i air a bhith ag obair gu dlùth le tidsearan agus le ùghdarrasan ionadail ann an roinnean àrd-sgoile, Foghlam Adhartach, Foghlam Àrd-Ìre agus Leasachadh agus Ionnsachadh Coimhearsnachd. Tha tuigse mhath aice air suidheachadh toinnte an fhoghlaim a bharrachd air Planadh Cànain agus Poileasaidhean aig ìre nàiseanta.

Tha i air leth taiceil do dhà-chànanachas agus dreuchdan eile air a bhith aice mar Mhanaidsear Phròiseactan Eadar-theangachaidh agus na Neach-taice Beurla ann an taobh a tuath na Spàinne.

Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig: “ Tha sinn air leth fortanach gu bheil cuideigin le eòlas cho farsaing gu bhith a’ neartachadh obair sgioba foghlaim Bhòrd na Gàidhlig. Gu sònraichte aig an àm seo, bidh sin a’ toirt taic do dh’ùghdarrasan ionadail agus na buidhnean eile gus na buannachdan aig FtG fhaighinn sna sgìrean aca agus a bhith a’ coileanadh amasan Plana Nàiseanta na Gàidhlig.”

Seisan Fiosrachaidh – FtG ann am Fìobha

Tha Bòrd na Gàidhlig air leth toilichte cuireadh a thoirt do phàrantan agus luchd-cùraim gu coinneamh air-loidhne air Foghlam tro mheadhan na Gàidhlig. Thig còmhla rinn gus tuilleadh fhaighinn a-mach mu foghlam tro mheadhan na Gàidhlig agus mar a thèid a stèidheachadh ann an Fìobha.

Bheir Jim Whannel, Stiùiriche Foghlam Gàidhlig, aig Bòrd na Gàidhlig, seachad taisbeanadh goirid mu na buannachdan an cois seo agus bidh cothrom ann ceistean a chur.

Bidh Comhairle Fìobha a’ brosnachadh an solar a dh’ fhaodadh a bhith ann de Fhoghlam tro mheadhan na Gàidhlig san sgìre agus bidh iad a’ co-aoigheachd na coinneimh còmhla ri riochdairean bho Chomann nam Pàrant, am buidheann nàiseanta a tha a’ toirt taic agus comhairle mu fhoghlam tro mheadhain na Gàidhlig do phàrantan.

Thèid a’ choinneamh a chumail air Teams, Diardaoin, 08 An Dùbhlachd aig 18.30.

Fios as ùire: Tha an t-àm airson clàradh airson na coinneimh seo air a dhol seachad.

 

Sgrùdadh air ionnsachadh is cùram-chloinne tràth-bhliadhnaichean agus seirbheisean cùram-chloinne aois sgoile ann an Alba

Tha Bòrd na Gàidhlig air freagairt a chuir a-steach don cho-chomhairle le Riaghaltas na h-Alba air: Sgrùdadh air tràth-ionnsachadh agus cùram-chloinne agus seirbheisean cùram-chloinne aois sgoile ann an Alba.

Anns an fhreagairt bha na puingean a leanas:

Tha sinn gu math iomagaineach nach eil an lèirsinn a thathar a’ moladh ag aithneachadh taobh bhunaiteach de dh’fhoghlam na h-Alba – gum bi lìbhrigeadh foghlaim ann an Alba a’ tachairt tro mheadhan na Beurla no tro mheadhan na Gàidhlig. Tha an dearmad bunaiteach seo a’ toirt buaidh air gach taobh den cho-chomhairle seo agus mar thoradh air seo, tha grunn bheàrnan anns na molaidhean.

Tha sinn a’ toirt fa-near do na h-iomraidhean air Putting Children at the Centre, rud air a bheil sinn a’ cur fàilte mhòr, ach tha sinn diombach nach eil na beachdan agus na molaidhean a thaobh Gàidhlig agus FtG ann an aithisg an Àrd-ollaimh Muir, a rèir coltais, air buaidh a thoirt air na dreachd mholaidhean airson sgrùdadh air Tràth-ionnsachadh agus Cùram-chloinne.

Tha e soilleir gu bheil barrachd obrach a dhìth gus dèanamh cinnteach gu bheil na molaidhean air a bheilear a’ beachdachadh sa cho-chomhairle seo a’ coinneachadh gu h-iomlan ri feumalachdan roinn ELC na h-Alba a tha a’ toirt seachad foghlam ann an dà chànan, an dàrna cuid Gàidhlig no Beurla. Ged a bhios dùbhlan fhathast ann le bhith ag ath-sgrìobhadh cuid de na raointean, tha sinn làn chinnteach gun gabh seo a dhèanamh le taic bho Bhòrd na Gàidhlig agus buidhnean nàiseanta eile.

Gheibhear am freagairt slàn an seo.

Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig ann an Siorrachd Rinn Friù

Tha Bòrd na Gàidhlig (BnG) a’ cur fàilte air an naidheachd gun tèid Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig (FtG) a thabhann do sgoilearan bun-sgoile ann an Siorrachd Rinn Friù bhon Lùnastal 2022.

Thèid Foghlam tron Ghàidhlig a stèidheachadh ann an Bun-sgoil an Taobh Siar agus anns a’ chiad dol a-mach, thèid cuireadh a thoirt do sgoilearan ann an clasaichean 1-3.  Bidh aon chlas ann nuair a thoisicheas a’ bhliadhna-sgoile ùr san Lùnastal agus mar a dh’fhàsas an àireamh de sgoilearan a bhios a’ dol tro FhtG, thèid barrachd chlasaichean a chruthachadh.

Chaidh Bun-sgoil an Taobh Siar a thaghadh leis gu bheil e faisg air meadhan siorrachd Rinn Friù agus a’ Chomhairle airson ’s gum biodh cothrom aig gach sgoilear san sgìre air FtG.

Tha Bòrd na Gàidhlig, ann am com-pàirteachas leis an Ùghdarras Ionadail agus Comann nam Pàrant air iomairt shanasachd a lìbhrigeadh airson Foghlam tron Ghàidhlig thairis air sgìre Rinn Friù le tachartasan fiosrachaidh air-loidhne, sanasachd is agallamhan air Stèiseanan Radio ionadail is fiosrachadh tro na meadhanan sòisealta. Tha sinn air leth toilichte gu bheil an iomairt shanasachd seo air leantainn ris an t-seirbheis Foghlam Gàidhlig ùr seo a stèidheachadh.

Thuirt Màiri NicAonghais, Cathraiche Bhòrd na Gàidhlig:

“Tha e na thogail mòr dhuinn gu bheil Siorrachd Rinn Friù air an co-dhùnadh seo a ruighinn.  Tha e na amas dhuinn sa Phlana Nàiseanta gun tèid leudachadh air cothroman Foghlaim tro Mheadhan na Gàidhlig do sgoilearan air feadh na dùthcha agus tha sinn a’ cur fàilte mhòr air Ùghdarras eile a’ libhrigeadh FtG.”

Thuirt Shirley-Anne Somerville, Rùnaire a’ Chaibineit airson Foghlam:

“Tha gealltanas aig Riaghaltas na h-Alba gus cothroman Foghlam tro mheadhan na Gàidhlig a leudachadh agus tha mi ag aithneachadh na h-obrach a tha Comhairle Siorrachd Rinn Friù air dèanamh gus an cothrom seo a thoirt don òigridh.  Tha mi a’ guidhe gach soirbheachas do na sgoilearan seo agus iad a tòiseachadh air t-slighe leis a’ Ghàidhlig.”

Leasachadh do Foghlam aig Ìre nan Tràth-bhliadhnaichean

Tha sgeama phìleatach ùr, a leasaicheas obair nan tràth-ìrean, ga chur air bhog le Comann nam Pàrant (CnamP) is Comunn na Gàidhlig (CnaG), ann an co-bhonn le Bòrd na Gàidhlig.

Thèid triùir ùra fhastadh aig Comann nam Pàrant gus obair ro-chudromach a dhèanamh le buidhnean nan tràth-ìrean – 1 Mhanaidsear is 2 Oifigear Leasachaidh air am maoineachadh le Bòrd na Gàidhlig.

Mairidh an sgeama pìleatach seo bliadhna sa chiad dol a-mach ach le sealladh gun tèid a leudachadh ma ’s e dòigh lìbhrigidh èifeachdach a th’ ann airson Gàidhlig a bhrosnachadh sna tràth-bhliadhnaichean.

Bidh na h-oifigearan a’ cumail taic ann a diofar sgìrean (nan Eileanan Siar, Earra-Ghàidheal, is ‘Deas’) agus ag obair ann a’ chom-phàirt le Ùghdarrasan Ionadail agus buidhnean saor thoileach tràth-bhliadhnaichean airson taic a chumail aig ìre ionadail.

’S iad Comann nam Pàrant, a tha na phàirt de ChnaG, a bhios a’ toirt stiùir air a’ phròiseact leis gu bheil mion-eòlas aca sa roinn seo.  Tha iad air a bhith an sàs ri a bhith a’ cumail taic ri pàrantan aig na tràth-ìrean FtMG fad iomadh bliadhna. Tha iad air a bhith an teis-meadhan pròiseact eile le BnG gus ionmhas a shireadh is a sgaoileadh do bhuidhnean tràth-ìrean.

Tha Comann nam Pàrant agus Comunn na Gàidhlig an dùil togail air an t-seirbheis a th’ ann roimhe le bhith ag amas air na leanas:

  • sgioba taic tràth-ìrean a stèidheachadh gus pàrantan ùra a bhrosnachadh tighinn a-staigh do Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig (FtMG)
  • dàimh nas làidire dhan Ghàidhlig a stèidheachadh “anns an dachaigh”; far am bitheadh clann a’ tilleadh à seisean tràth-ìrean, ach fhathast a’ cluinntinn is a’ cleachdadh Gàidhlig aig an taigh – aig ìre a choireigin
  • sgilean Gàidhlig a thogail aig ìre nas òige
  • na buidhnean stèidhichte a neartachadh, agus feadhainn ùra a thòiseachadh
  • cothroman ionnsachaidh a bharrachd ann dhan chloinn
  • fàs a thoirt air an sgioba agus an obair tràth-ìrean
  • a cuir ri fàs FtMG
  • leudachadh air àireamh is comasan luchd-labhairt a chànain.

Rè àm a’ ghlasaidh, bha teaghlaichean a’ frithealadh seiseanan Pàrant is Pàiste air loidhne.

Tro chòmhraidhean le pàrantan rè na h-ùine sin, fhuair oifigearan CnamP is BnG a-mach ged a bha pàrantan agus buidhnean a’ cur fàilte air na cothroman ùra a bha a’ tighinn am bàrr air loidhne, leithid am pròiseact Gìog Ort ann an co-bhann le Stòrlann, ’s e tilleadh gu coinneachadh aghaidh ri aghaidh a bha mòran a’ sireadh. Tha pàrantan air a bhith mothachail gu bheil àm a ghlasaidh air buaidh a thoirt air fileantas an cuid cloinne agus thuirt buidhnean tràth-bhliadhnaichean gur e aon dha na duilgheadasan as motha a tha air a bhith aca, nach robh cothrom ann coinneachadh ri teaghlaichean gus Gàidhlig a bhruidhinn ann an suidheachadh spòrsail – leis gur e seo aon dha na dòighean às fheàrr sgilean cànain a leasachadh.

Thuirt Magaidh Wentworth, Stiùiriche Nàiseanta ChnamP: “Tha na h-aoisean 0-3 na prìomhachais agus gu math cudromach a thaobh fàs ann an FtMG, ach cuideachd a thaobh Gàidhlig anns an dachaigh agus a’ choimhearsnachd. ’S e na tha am pròiseact seo ag iarraidh a’ dèanamh brosnachadh a thoirt do phàrantan ùr gus an cuid cloinne aca a chlàradh ann an FtMG, agus cuideachadh a thoirt dhan chloinn ud an cuid comasan cànan is ionnsachadh Gàidhlig a thòiseachadh cho tràth ’s a ghabhas. Tha e gu math cudromach gum bi toiseach tòiseachadh soirbheachail aig an òigridh gus am b’ urrainn Gàidhlig làidir a bhith aca.

“Tha e cudromach buileach dàimh làidir a stèidheachadh eadar Gàidhlig agus dachaighean. Às dèidh a’ tilleadh dhachaigh às dèidh seisean tràth-ìre tha e cudromach gun tèid Gàidhlig a chleachdadh aig an taigh. Thèid am pròiseact seo taic a chumail le seo cuideachd.”

Thuirt Dòmhnall MacNèill, Ceannard ChnaG: “Cha leig sinn leas cus a ràdh mu cho cudromach ’s a tha an ìre a tha seo oir tha sinn uile eòlach air an abairt ‘an t-ionnsachadh òg, an t-ionnsachadh bòidheach.’ Tha sinn gu math toilichte gun do ghabh Bòrd na Gàidhlig ris an tagradh a rinn sinn, agus tha fiughair oirnn sgioba fhastadh agus a dhol an sàs anns an obair lìbhrigidh.”

Thuirt Jim Whannel, Stiùiriche Foghlaim Bhòrd na Gàidhlig: “Le cuisean a’ fosgladh a-rithist, tha Bòrd na Gàidhlig airson a dhèanamh cinnteach gu bheil an taic as èifeachdaiche is buadhmhor ann do bhuidhnean nan tràth-ìrean is cuideachd do phàrantan.  ’S ann air an adhbhar sin a co-dhùin sinn an gluais ro-innleachdail seo gur ann tro Chomann nam Pàrant an dòigh as fheàrr airson obair nan tràth-ìrean a thoirt air adhart mar fhreagairt air a’ phaindeimig.

“Tha sgioba nan Tràth-ìrean aig Bòrd na Gàidhlig air a bhith ag obair gu dealasach is gu cruaidh on a thàinig an sgioba a tharraing a-steach don bhuidheann còrr is 10 bliadhna air ais.  Bidh oifigear leasachaidh nan tràth-ìrean fhathast ag obair taobh a-staigh na buidhne aig ìre ro-innleachdail.”

Bidh Bòrd na Gàidhlig fhathast a’ ruith Sgeama Tabhartasan Tràth bhliadhnaichean 21/22 agus gheibh na buidheann fios agus taic bho Bhòrd na Gàidhlig mu dheidhinn seo mar as àbhaist.

Tha sgeama Tabhartasan Foghlaim nan Tràth Bhliadhnaichean fosgailte a-nis agus cumaidh an sgeama seo taic, fiosrachadh agus maoineachadh ri bhuidheann saor-thoileach tràth bhliadhnaichean a bhitheas a’ beachdachadh air seiseanan a’ ruith bhon Lùnastal 2021 chun an Ògmhios 2022.  Thèid an sgeama a mheasadh mar às àbhaist le Bòrd na Gàidhlig agus Comunn nam Pàrant.

Tha Tabhartasan Foghlaim nan Tràth Bhliadhnaichean 2021/22 fosgailte gu 3f air Dimàirt 13mh Iuchar 2021 is gheibhear barrachd fiosrachaidh an seo: https://www.gaidhlig.scot/gd/maoineachaidh/cothroman-maoineachaidh/tabhartasan-trath-bhliadhnaichean/

Goireas Leughaidh Cliùiteach do Sgoiltean FtG a’ dol bho Neart gu Neart

Tha Bòrd na Gàidhlig agus Giglets Education air leth toilichte ainmeachadh gum bithear a’ leantainn air adhart leis a’ phròiseact Giglets Gàidhlig, a tha air duaisean a chosnadh, agus gun tèid a leudachadh.

Tha an com-pàirteachas a’ toirt cothrom an-asgaidh do sgoiltean le Foghlam tro Mheadhan na Gàidhlig (FtG) air a’ ghoireas litearrachd seo, anns am faigh sgoilearan agus luchd-teagaisg cothrom air leabharlann air-loidhne sa Ghàidhlig a tha a’ sìor fhàs. A bharrachd air seo, tha cothrom an-asgaidh aig a h-uile Institiud Foghlaim Àrd-ìre aig a bheil Cùrsaichean Trèanaidh Luchd-teagaisg (ITE) sa Ghàidhlig air a’ ghoireas teagaisg seo cuideachd. Tha còrr is 110 teacsaichean Gàidhlig agus na ceudan de stuthan-taice Gàidhlig a tha ceangailte riutha rim faighinn anns a’ ghoireas seo a tha a’ sìor fhàs. Tha teacsaichean air an neartachadh le stuth claisneachd, ceòl, dealbhan agus dealbhan-beò gus ùidh an luchd-leughaidh a tharraing agus gus taic a thoirt dhaibh.

Tha Bòrd na Gàidhlig air taic-airgid aontachadh gu 2024 airson a’ phròiseact foghlaim sònraichte Gàidhlig seo. Tha Giglets Gàidhlig na phròiseact litearrachd tionnsgalach is ùr-ghnàthach anns a bheil teacsaichean Gàidhlig cho math ri stuthan-taice do luchd-teagaisg agus sgoilearan, rudan air an leughadh a-mach, dealbhan-beò, agus dealbhan ann an dòigh ùr-nòsach stèidhichte air an neul. Tha na ceudan de luchd-teagaisg agus na mìltean de sgoilearan ann am bun-sgoiltean agus àrd-sgoiltean tro mheadhan na Gàidhlig a’ cleachdadh a’ ghoireis.

Tha an ìre ùr seo den phròiseict seo bho 2021-2024 a’ togail air soirbheachas sna bliadhnaichean roimhe (2017-2021), a’ gabhail a-steach leasachaidhean teicnigeach. Mar eisimpleir, tha eadar-aghaidh nan sgoilearan ri fhaighinn sa Ghàidhlig a-nis. Bidh leasachaidhean mòra ùra a’ cuimseachadh air taic a bharrachd do luchd-teagaisg is do sgoilearan, air leasachadh theacsaichean agus ghoireasan, agus air goireasan sgrìobhaidh gus taic a thoirt dhaibhsan a tha a’ teagasg agus ag ionnsachadh ann an roinn FtG.

Thuirt Jim Whannel, Stiùiriche an Fhoghlaim aig Bòrd na Gàidhlig:

“Tha stòrasan Giglets Gàidhlig a’ tabhann beartas de stuthan as urrainn do chloinn is daoine òga a chleachdadh gus an cuid sgilean litearrachd sa Ghàidhlig a thoirt air adhart. Tha e furasta a chleachdadh, coileanta agus air a dhealbhadh gu sònraichte a rèir nam feumalachdan bogaidh againn ann am foghlam tro Meadhan na Gàidhlig. Mholainn na goireasan seo dhan luchd-ionnsachaidh uile againn tro mheadhan na Gàidhlig agus do an cuid theaghlaichean – tha e spòrsail cuideachd, le deagh theacsaichean agus cartùnan agus stuthan-taice gus taic a chumail ri ionnsachadh ann am FtG sna Tràth-bhliadhnaichean, agus aig ire na Bun-sgoile agus na h-Àrd-sgoile.

“Bu mhath leam cuideachd sgioba Giglets a mholadh airson na h-obair ionmholta a rinn iad ann a bhith a’ sìor leudachadh ghoireasan airson foghlam Gàidhlig agus airson am fòcas an-dràsta air a bhith a’ toirt stuthan àrd-inbhe do na sgoilearan tro mheadhan na Gàidhlig againn, a ghabhas atharrachadh airson cleachdadh fhad ’s a tha sgoiltean dùinte.”

Thuirt Cathraiche agus Neach-stèidheachaidh Giglets, an Dr Karsten Karcher:

“Bho thòisich am pròiseact, chaidh còrr is 32,000 teacsa Gàidhlig a shònrachadh do sgoilearan le luchd-teagaisg FtG taobh a-staigh a’ ghoireis. Tha e coltach gu bheil Giglets Gàidhlig a-nis na ghoireas ro-chudromach do sgoiltean chan ann a-mhàin ann an clasaichean ach cuideachd airson ionnsachadh-dachaigh agus ionnsachadh measgaichte, gu h-àraidh rè glasadh-sìos nan sgoiltean mar thoradh air Covid-19, nuair nach robh cothrom aig sgoilearan air a’ mhòr-chuid de na goireasan sgoile eile.”

Gheibhear liosta de na Tabhartasan Coitcheann aig Bòrd na Gàidhlig airson 20-21 an seo.

Giglets Education – https://giglets.com/

 

Graphic: Giglets logo, a black book with a blue cloud coming out of it, with grey text reading "giglets"

x  Powerful Protection for WordPress, from Shield Security
This Site Is Protected By
Shield Security