Ceana Mhoireasdan, Neach-obrach Tràth-bhliadhnaichean, Siorrachd Dhùn Breatainn an Ear
“Tha mi fortanach gu bheil mi ag obair ann an sgoil-àraich bheag, mar sin, tha pailteas ùine agam còmhla ris gach pàiste agus tha mi a’ cur eòlas orra uile, a’ togail dàimh dhlùth leotha. Bheir iad gàire orm gach latha leis an t-seanchas a bhios aca.”
1. Carson a thagh thu dreuchd ann an Gàidhlig nan tràth-bhliadhnaichean?
Chaidh mi tro fhoghlam Gàidhlig agus chòrd i rium ga togail, mar sin, bha mi airson càch a chuideachadh gus a h-ionnsachadh agus tlachd a ghabhail aiste mar a ghabh mise.
2. An robh thu ag obair ann an seirbheisean sòisealta a-riamh?
Cha robh. Nuair a dh’fhàg mi an sgoil thug mi a-mach preantasachd ann an oifis sa bhad agus bha mi dà bhliadhna ag obair an sin mus deach mi dhan cholaiste airson nan Tràth-bhliadhnaichean.
3. An innis thu dhuinn barrachd mun obair agad?
Sgoil-àraich le làn bhogadh sa Ghàidhlig. Measgachadh eadar cluich shaor agus gnìomhan air an stiùireadh le inbhich gus cainnt Ghàidhlig nas mionaidiche a thoirt dhaibh. Àrainneachd shona, altramach far a bheil a’ chlann a’ gabhail an ceann an cuid ionnsachaidh fhèin gu mòr. Cuiridh a’ chlann romhpa fhèin dè na cuspairean a tha iad ag iarraidh agus bheir sinn teirm ag ionnsachadh ma dheidhinn.
4. Dè a tha gad mhisneachadh san obair agad?
A’ cluinntinn aig pàrantan gun robh a’ chlann aca a’ bruidhinn Gàidhlig aig an taigh, gu h-àraidh mura h-eil ach beagan Gàidhlig aca no mura h-eil Gàidhlig idir san dachaigh, agus gu bheil othail orra tighinn a-steach do Sgoil-Àraich a’ sealltainn gu bheil an cuid ionnsachaidh a’ còrdadh riutha.
5. Dè as motha tha a’ còrdadh riut mun obair agad?
A’ còmhradh ris a’ chloinn agus a’ togail dhàimhean leotha ’s le an teaghlaichean. Tha mi fortanach gu bheil mi ag obair ann an sgoil-àraich bheag, mar sin, tha pailteas ùine agam còmhla ris gach pàiste agus tha mi a’ cur eòlas orra uile, a’ togail dàimh dhlùth leotha. Bheir iad gàire orm gach latha leis an t-seanchas a bhios aca.
A’ faicinn mar a thig misneachd is cainnt na cloinne air adhart agus ag èisteachd riutha a’ bruidhinn Gàidhlig ri càch a chèile nuair a bhios iad ri cluich shaor agus aig amannan greim-bìdh is diathaid.
6. Ciamar a chumas tu taic ris a’ chloinn le togail na Gàidhlig?
Òrain is gnìomhan, geamannan cearcallach. Facal Focus – ag amas air facal / faclan fad 2 sheachdain anns an ionnsachadh is gnìomhan aca. Gus taic a chumail ris a’ chloinn, cumaidh sinn taic gu gnìomhach ris na pàrantan. Thèid faclan làitheil is gnàth-ghnìomhach a chur dhachaigh gu pàrantan air chor ’s gun urrainn dhaibh an cleachdadh agus toirt air a’ chloinn an cleachdadh san dachaigh. Pasgain Ghàidhlig Bookbug gan cur dhachaigh.
7. Dè an dòigh ’s a bheil d’ obair luachmhor dhut?
A’ faighinn bheachdan matha bho na pàrantan. A’ cluinntinn aca agus a’ faicinn sa mhadainn gu bheil a’ chlann airson tighinn ’s gu bheil othail orra tighinn gu Sgoil-Àraich ’s gu bheil iad airson fuireach nas fhaide nuair as e àm dol dhachaigh a th’ ann. Ag èisteachd ris a’ chloinn a’ bruidhinn Gàidhlig nan cluiche is nan còmhraidhean fhèin gun bhrosnachadh bho na h-inbhich. Nuair a chleachdas iad faclan is abairtean a thog iad bho bhith ag èisteachd ri inbhich a’ bruidhinn ri chèile sa Ghàidhlig
8. Dè na sgilean is buadhan a dh’fheumar airson an obair agad a dhèanamh?
Feumaidh e còrdadh riut a bhith ag obair le cloinn agus feumaidh tu bhith glè fhoighidneach. Sùbailte, socair oir cha tèid cùisean daonnan mar a bhathar an dùil san sgoil-àraich agus feumaidh tu bhith comasach air atharrachadh a-rèir nan iarrtasan no feuman aca. Coma a bhith ann an òineadh agus ri spòrs agus gun a bhith ro mheasail ort fhèin.
9. An d’ fhuair thu cothroman ùra air sgàth na h-obrach seo?
Ghabh mi pàirt ann am Prògram Fàs maoinichte le Bòrd na Gàidhlig gus Gàidhlig a leasachadh do Phrataigichean nan Tràth-bhliadhnaichean. Fhuair mi cothrom seachdain a chur seachad ann an Èirisgeigh agus Uibhist a Deas gus mo bhogadh fhèin gu h-iomlan anns a’ chultar agus a’ Ghàidhlig fhiosrachadh ann an coimhearsnachdan an àite. Fhuair sinn clasaichean Gàidhlig agus làithean riaghailteach aig colaiste far an do chuir sinn an latha air fad seachad a’ gabhail an-sàs ann an leasanan cànain agus òrain/gnìomhan/toirt bheachdan airson tilleadh agus an cur gu feum nar sgoiltean-àraich fhèin. ’S e prògram brosnachail a bh’ ann agus chuirinn ìmpidh air duine sam bith pàirt a ghabhail ann ma gheibh iad cothrom. Tha dleastanas orm cuideachd mar “Ghalghad” Matamaigs san sgoil-àraich, a’ brosnachadh is ag adhartachadh matamataigs is àireamhachd.
10. Dè a theireadh tu ri neach a tha beachdachadh air obair ann an roinn nan tràth-bhliadhnaichean Gàidhlig?
Na biodh air do chur dheth air tàilleabh nach saoil thu gu bheil do chuid Gàidhlig math gu leòr no nach do bhruidhinn thu i o chionn greis. Cha robh mi ann am foghlam Gàidhlig airson faisg air 10 bliadhna, agus bha dragh mòr orm gun robh mo Ghàidhlig ro shìmplidh ’s nach robh i math gu leòr. Ach ’s ann a fhuair mi brosnachadh is taic ann am pailteas airson mo chuid sgilean cànain a ghleusadh agus ’s urrainn dhomh làn-taic a chumail ri ionnsachadh na cloinne a-nis.
Leugh na rannsachaidhean cùise #DèanDiofarTràth-bhliadhnaichean eile an seo.